Koncepti Z13 i vitit 1993 supozohej të zgjidhte problemin e makinave të mëdha, duke e reduktuar formulën e BMW-së në një gjatësi prej vetëm 3,440 mm.
Për krahasim, modeli elektrik i çuditshëm i3 ishte 560 mm më i gjatë, shkruan Motor1.
Pavarësisht siluetës së tij të vogël, koncepti kishte hapësirë të mjaftueshme për tre persona, në stilin e McLaren F1 – me shoferin në mes, ndërsa pasagjerët ishin të vendosur pas, në të majtë dhe të djathtë.
E gjithë kjo në një makinë gjerësia e së cilës është vetëm 1,640 mm. Përdorimi i zgjuar i hapësirës lejoi që motori të vendosej përpara boshtit të pasmë.
Edhe pse kombinimi i një hatchback me një motor në mes të kujton makinat sportive si Renault Clio V6 ose, më së fundmi, konceptin Toyota GR Yaris M, Z13 nuk ishte një “hot hatch”.
Kishte një motor me katër cilindra në linjë me aspirim natyral të marrë nga motoçikleta BMW K1100, transmeton Telegrafi.
Me vetëm 82 kuaj fuqi, nuk ishte bërë për gara, dhe fakti që kishte një ndërrues CVT, e privoi më tej nga karakteri i tij sportiv.
Megjithatë, ajo mbeti besnike ndaj traditës së BMW-së me tërheqje në rrotat e pasme.
I duheshin rreth 100 sekonda për të arritur 100 km/orë, dhe shpejtësia e saj maksimale ishte 180 km/orë – më se e mjaftueshme për një makinë qyteti që nuk ishte projektuar për gara në Nürburgring.
Qëllimi nuk ishte të krijohej një makinë sportive, por një automjet praktik për ata që kryesisht ngasin vetëm dhe nuk kanë nevojë për një Seri 3, e lëre më për diçka më të madhe.
Ja se si e shpjegoi BMW idenë pas modelit në atë kohë:
“Të projektohej një makinë kompakte që përmbush nevojat moderne – me siguri të mjaftueshme aktive dhe pasive, një nivel të lartë rehatie dhe praktikaliteti, performancë të fortë me konsum të pranueshëm dhe mirëdashësi mjedisore, ndërsa ishte argëtuese për t’u drejtuar dhe elegante, por me një pamje të përmbajtur”.
Me një peshë vetëm 830 kilogramë, Z13 kishte të ngjarë të kishte konsum jashtëzakonisht të ulët të karburantit.
Ishte ndërtuar rreth një kornize alumini të optimizuar nga kompjuteri dhe koeficienti i rezistencës ishte 0.34, gjë që ishte mbresëlënëse për kohën.
Ajo kishte fellne 16 inç të projektuara posaçërisht, dhe hyrjet e ajrit përpara rrotave të pasme përdoreshin për të ftohur motorin dhe frenat.
Edhe pse dukej e pazakontë, Z13 ishte e njohur si një BMW, falë grilës dhe dritave të dyfishta të rrumbullakëta.
Dizajnerët donin t’i jepnin një pamje serioze, pavarësisht dimensioneve të saj. Brendësia ishte një revolucion i vërtetë i vogël.
Përveç ulëses qendrore të shoferit, kabina ofronte shumë risi: kontrollet e ndërruesit CVT ishin të vendosura në një çelës rrotullues në të djathtë të timonit, ndërsa ekrani i navigimit dhe telefoni i integruar ishin të vendosur në të majtë.
Madje kishte edhe një makinë faksi dhe një subwoofer midis ulëseve të pasme! Çatia prej xhami me izolim termik e rriste më tej ndjesinë e hapësirës.
Pasagjerët e pasmë kishin mbështetëse individuale krahësh dhe drita leximi të montuara në dyer, në mënyrë që të mos shpërqendronin shoferin.
Ulëset anësore mund të paloseshin për të siguruar hapësirë për ski deri në dy metra të gjata.
Kur ulëset e pasme ishin drejt, pasagjerët mund të “zgjatnin këmbët si në një makinë të rrallë luksoze”.
As siguria nuk lihej pas dore. Shoferi kishte një airbag, dhe korniza e makinës me elementë të mëdhenj tërthor dhe shtylla të gjera B, siguronte mbrojtje të fortë në goditjet anësore.
Pa motorin përpara, inxhinierët kishin më shumë hapësirë për të optimizuar zonën e rrudhosjes.
Simulimet kompjuterike nga fillimi i viteve 1990 treguan se Z13 përmbushte standardet më të rrepta të sigurisë në botë.
Z13 ishte automjeti i tretë i zhvilluar nga BMW Technik GmbH, pas roadster Z1 dhe hatchback elektrik E1.
Kjo degë, e themeluar në vitin 1985, ishte një lloj laboratori kërkimor dhe në vitin 2003 u riemërua BMW Forschung und Technik GmbH, i cili ekziston edhe sot si një qendër zhvillimi.
Në atë kohë, BMW pretendonte se Z13 ishte “më shumë sesa një eksperiment teknik – një vizion që mund të bëhej lehtësisht realitet”.
Në vitin 1994, u shfaq një version i dytë prototip, tani me një ndërrues manual me pesë shpejtësi dhe një motor më të madh 1.2 litra nga motoçikleta K1200.
Megjithatë, makina nuk arriti kurrë të prodhohej. Pse? Sepse po atë vit, BMW bleu të drejtat për Mini-n dhe pjesa tjetër është histori.
